Miasteczko galicyjskie. Tożsamość i możliwości rozwoju na przykładzie Błażowej, Czudca, Głogowa Młp. i Sokołowa Młp.

MIASTECZKO GALICYJSKIE
Tożsamość i możliwości rozwoju na przykładzie Błażowej, Czudca, Głogowa Małopolskiego i Sokołowa Małopolskiego

Pod redakcją Rafała Mazura
     monografia
słowa kluczowe: architektura, urbanistyka, planowanie przestrzenne, Błażowa, Czudec, Głogów Małopolski, Sokołów Małopolski, Galicja, historia architektury, historia urbanistyki
© Copyright by Oficyna Wydawnicza
Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2019
ISBN 978-83-7934-299-0


SPIS TREŚCI
WSTĘP
1. PODRZESZOWSKIE MIASTECZKA JAKO ZALĄŻEK AGLOMERACJI
    Rafał MAZUR, Adam RYBKA    
2. POSZUKIWANIE NOWEJ TOŻSAMOŚCI MIASTECZKA GALICYJSKIEGO
    Rafał MAZUR    
3. MOŻLIWOŚCI REWITALIZACJI GALICYJSKICH MIASTECZEK NA PRZYKŁADZIE CZUDCA I BŁAŻOWEJ    
    Joanna DUDEK
4. BŁAŻOWA – WSTĘP DO BADAŃ NAD HISTORIĄ POWSTANIA MIASTA ORAZ DZIEDZICTWEM KULTUROWYM
    Dominika KUŚNIERZ-KRUPA, Michał KRUPA, Joanna MALCZEWSKA    
5. UKŁAD URBANISTYCZNY CZUDCA NA TLE TYPOLOGII POLSKICH ŚREDNIOWIECZNYCH UKŁADÓW URBANISTYCZNYCH. WSTĘP DO BADAŃ
    Dominika KUŚNIERZ-KRUPA, Michał KRUPA, Joanna MALCZEWSKA
6. DWORZEC KOLEJOWY W CZUDCU JAKO MATERIALNY DOKUMENT LINII KOLEJOWEJ JASŁO–RZESZÓW
    Grażyna STOJAK
7. GŁOGÓW MAŁOPOLSKI – HISTORIA ROZWOJU PRZESTRZENNEGO ORAZ WSPÓŁCZESNE PROBLEMY OCHRONY ZASOBU DZIEDZICTWA KULTUROWEGO. WYBRANE ZAGADNIENIA
    Dominika KUŚNIERZ-KRUPA, Michał KRUPA, Joanna MALCZEWSKA
8. POCZĄTKI GŁOGOWA MAŁOPOLSKIEGO – KONCEPCJA PRZESTRZENI UTOPIJNYCH
    Anna BRUDNICKA, Adam RYBKA
9. SOKOŁÓW MAŁOPOLSKI – PROLEGOMENA DO BADAŃ NAD HISTORIĄ POWSTANIA MIASTA ORAZ JEGO DZIEDZICTWEM KULTUROWYM
    Dominika KUŚNIERZ-KRUPA, Michał KRUPA, Joanna MALCZEWSKA
10. RYNEK JAKO SERCE UKŁADU URBANISTYCZNEGO GALICYJSKIEGO MIASTECZKA
      Joanna FIGURSKA-DUDEK
11. INFORMACJA WIZUALNA JAKO FORMA KSZTAŁTOWANIA CHARAKTERU MIASTECZKA GALICYJSKIEGO
      Rafał MAZUR
12. TURYSTYKA, REKREACJA, EKOLOGIA, FOTOWOLTAIKA JAKO ELEMENTY ROZWOJU MAŁYCH MIEJSCOWOŚCI NA PRZYKŁADZIE BŁAŻOWEJ, CZUDCA, GŁOGOWA MAŁOPOLSKIEGO I SOKOŁOWA MAŁOPOLSKIEGO
     Janusz PEŁCZYŃSKI  
BIBLIOGRAFIA     
STRESZCZENIE
SUMMARY
AUTORZY


    Przedstawiona Państwu książka jest wynikiem badań przeprowadzonych w latach 2015–2019 w Zakładzie Urbanistyki i Architektury na Wydziale Budownictwa, Inżynierii Środowiska  i Architektury Politechniki Rzeszowskiej nad tożsamością miasteczek w okolicach Rzeszowa. Sprzężo-no je z pracami semestralnymi studentów trzeciego roku studiów inżynierskich kierunku architektura w ramach przedmiotu teoria i projektowanie urbanistyczne. Celem tych prac było zbadanie tożsamości tych ośrodków oraz wykonanie projektu rewitalizacji ich centrum. Do opracowania wybrano cztery reprezentacyjne miejscowości leżące od kilkunastu do kilkudziesięciu kilometrów od stolicy Podkarpacia. Zajęcia od-bywały się w semestrze zimowym. W roku akademickim 2015/2016 studenci pracowali nad przypadkiem Sokołowa Małopolskiego.
W kolejnych latach były to: Czudec (2016/2017), Głogów Małopolski (2017/2018) i Błażowa (2018/2019).
    Po zakończeniu projektów organizowane były wystawy, dzięki którym mieszkańcy opracowywanych miejscowości mogli spojrzeć na swoją codzienną przestrzeń miejską z zupełnie nowej perspektywy. Zainteresowanie lokalnych społeczności było bardzo pozytywnym aspektem przedsięwzięcia. Podczas wystaw zaobserwowano również społeczną chęć do zmian w zakresie rozwiązań architektonicznych i urbanistycznych w badanych miejscowościach.
    Prace studenckie zaowocowały bogatym materiałem ilustracyjnym, który pozwolił na naukową analizę, pełną refleksji natury estetycznej, niezbędnej w projektowaniu urbanistycznym. Na przedstawionych w pracach fotografiach oraz rysunkach uchwycono przestrzeń, której na co dzień się nie dostrzega. Nie widzą jej często nie tylko mieszkańcy Rzeszowa i regionu, lecz również profesjonaliści – architekci, urbaniści oraz historycy sztuki.
    Do badań w celu ich wzbogacenia i uzupełnienia zaproszono większe grono badaczy również z innych ośrodków naukowych. Tematyka okazała się na tyle interesująca i ważna z punktu widzenia przyszłego rozwoju Podkarpacia i samego Rzeszowa, że dalsze badania nabrały charakteru interdyscyplinarnego. Ich finalny efekt potwierdza, że galicyjskie miasteczko to nie tylko sentymentalna idea, lecz także ważny element dziedzictwa regionalnego i narodowego, o które należy odpowiednio dbać i nie dopuścić, aby zostało utracone.
    Książka, którą ma przed sobą Szanowny Czytelnik, poza tym, że jest publikacją naukową, ma jeszcze inne ważne zadanie, a mianowicie to pomoc i inspiracja dla wójtów, burmistrzów, radnych, aktywistów miejskich, planistów, przedsiębiorców i wszystkich mieszkańców chcących tchnąć nowe życie w place i ulice malowniczych miasteczek regionu. Opisane w pracy Błażowa, Czudec, Głogów Małopolski i Sokołów Małopolski są miejscowościami przykładowymi. Tematyka zawarta w książce odnosi się również do wszystkich pozostałych miasteczek leżących na terenie dawnej Galicji.


Rafał Mazur, architekt. Urodził się w Rzeszowie w 1978 roku. Od 2015 roku jest adiunktem na Politechnice Rzeszowskiej. Wykłada również na Politechnice Warszawskiej, gdzie obronił doktorat na temat proporcji w architekturze. Jest absolwentem Wydziału Architektury i Urbanistyki Politechniki Krakowskiej. Poza pracą naukową zajmuje się praktyczną stroną architektury. Od 2006 roku działa w Warszawie założona przez niego Pracownia Architektury i Urbanistyki Rafał Mazur, w której powstały między innymi projekty domu kultury w Katowicach, „domu na wodzie” w Porcie Czerniakowskim w Warszawie, przystani żeglarskiej w Piszu oraz wielu budynków mieszkalnych.